مقدمه

مطالعات در زمین

با توجه به نوع ساده و پیچیدگی آن و ساختار زمین شناسی منطقه می­توان سه مرحله کلی داشت.

1.      بررسی های مقدماتی: به منظور مطالعه اولیه پروژه انجام می­گیرد که این بررسی های مقدماتی شامل بررسی های زمین شناختی از روی نقشه های توپوگرافی و نقشه های زمین شناسی و عکس های هوایی و گزارش های منتشر شده و قسمت دیگر از بررسی های مقدماتی بازدید مقدماتی از منطقه برای شناختن پدیده های زمین شناختی بررسی زمین شناختی از تمام رخ نمودها جمع آوری اطلاعات از چاه­ها و قنات ها و معادن و ساختمان هایی که از محل پروژه احداث شده است صحت این فرضیات باید توسط کارهای پی جویی و ثابت شود. مثل تشخیص عمق لایه های هوازده و ضخامت رسوبات سطحی به کمک تراشه ها و چاله های آزمایشی.

2.      بررسی های تکمیلی: با توجه به چهارچوب کار پروژه و نتیجه های حاصل از مرحله اول بررسی های تکمیلی از موقعیت محل پروژه انجام می گیرد. این بررسی ها معمولا شامل: نقشه برداری، مطالعه زمین شناسی مهندسی محل پروژه و اطراف آن و اکتشاف لایه های زیرین زمین با استفاده از روش های مناسب حفاری است.

3.      بررسی های مرحله ساخت: در تمام سازه های مهندسی بزرگ مثل سدها و پل ها در طول ساخت آزمایش ها مورد بررسی قرار می گیرد تا نتیجه های بررسی اولیه و تکمیلی تاثیر شود.

نقشه های توپوگرافی: نوعی نقشه است که در آن پستی و بلندی های روی زمین به کمک تصویر افقی آن قسمت از زمین با مقیاس معین بر روی کاغذ ترسیم می شود. در این نقشه ها هر نقطه در روی زمین با طول و عرض جغرافیایی آن نقطه مشخص شده است که از آن برای تهیه نقشه های زمین شناسی نیز استفاده می کنیم. در نقشه های توپوگرافی با پیوستن نقاطی که دارای ارتفاع مساوی هستند منحنی هایی به نام منحنی میزان یا منحنی تراز را رسم می کنند که به کمک آنها پستی و بلندی های زمین مشخص می شود. در واقع با دیدن فاصله تراز یعنی اختلاف ارتفاع بین دو منحنی متوالی می توان نتیجه گرفت که وضعیت پستی و بلندی منطقه چگونه است که اگر فاصله آنها به هم نزدیک شود یعنی شیب تند می شود. (حداکثر آن وقتی که روی هم منطبق می شوند یعنی محل پرتگاه است) و زمانی که فاصله دو منحنی زیاد شود یعنی شیب کند شده و در محل هایی که منحنی تراز دیده نمی شود یعنی مسطح است.

 

 

مقیاس: مقیاس در نقشه در واقع نسبت فاصله دو نقطه در نقشه بر فاصله افقی حقیقی همان دو نقطه روی زمین از روی نقشه توپوگرافی نیمرخ منطقه به کمک منحنی های میزان رسم می شود و روش کار به این صورت است که با رسم یک خط فرضی در محدوده مورد نظر که همه منحنی های میزان را قطع کند عبور داده و تصویر آن را روی محور طول ها از محورهای مختصات رسم می کنیم و به کمک محور yها ارتفاع نقاط را مشخص کرده که با رسم کردن نقاط معین نیمرخ مربوط رسم می شود.

نقشه های زمین شناسی: نوعی نقشه است که در آن اطلاعات به دست آمده از شناسایی های منطقه ای با در نظر گرفتن خصوصیات ژئوتکنیکی مواد و زمین شناسی محل به نمایش گذاشته می شود. در نقشه های زمین شناسی مشخصات سنگ ها و خاک ها زئو مورفولوژی و پدیده های ژئودینامیکی به طور مشروح دیده می شود که البته متناسب با منطقه و وسعت و همچنین نوع کاربری متفاوت خواهد بود.

در مطالعات زمین شناسی برای درک تغییرات و تحولات در طول سن زمین که5/4 میلیارد سال تخمین زده شده است از موارد زیر کمک می گیریم.

1- سنگواره (فسیل)آثار و بقایای موجودات زنده مربوط به دوران های گذشته زمین شناسی را فسیل یا سنگواره می گوییم. در تشخیص مقاطع زمین شناسی از سنگواره راهنما استفاده می کنیم که مشخصات زیر را داراست:

الف: تشخیص آنها از دیگر فسیل ها آسان است. ب: انتشار جغرافیایی وسیعی دارند. ج: متعلق به جانداران ساده هستند. د: دارای دوره زندگی محدود و کوتاهی می باشند.

2- نمونه شاهد

الف: ردپا ب: حفرات (لوله هایی که توسط موجوداتی مثل کرم ها به وجود آمده اند) ج: کاسترولیت ها. معده بعضی حیوانات مثل خزندگان هستند. د: کوپرولیت ها، مدفون جانوران و محتویات شکم آنها.

3- تعیین سن مطلق زمین توسط مواد رادیواکتیو: می دانید طی فرایند رادیواکتیو بر اثر نیروهایی که ماهیت آنها شناخته شده نمی باشد پیوند پروتون و نوترون­های یک عنصر شکسته شده و موجب تبدیل شدن آن به عنصر دیگری می شود زمان تلاشی نیمی از اتم های هسته را نیمه عمر آن عنصر می نامند نیمه عمر کربن 5730 سال می باشد. نیمه عمر اورانیم 5238/4 میلیاردسال است.

 

گاهی اتمها در تعداد پروتون برابر اما در تعداد نوترونها متفاوت هستند. به این اتم ها ایزوتوپ می گویند.